پست‎های وبلاگ "1404" "تیر"

روغن ترانسفورماتور (transformer oil) یا روغن عایق (insulating (oil در دماهای بالا دارای پایداری عالی و خاصیت  عایق الکتریکی و خنک کنندگی مناسب دارد.

روغن ترانس عموما با پایه معدنی تولید میشود ولی در سالهای  اخیر نمونه های روغن ترانس سنتتیک نیز تولید شده است که کیفیت بالاتری نسبت به روغن تراسفورماتور معدنی  دارد.

روغن ترانس در ترانسفورماتور روغنی بکار می رود وظیفه روغن ترانسفورماتور عایق کاری و جلوگیری از پدیده  کرونا جرقه و انجام خنک کاری در ترانسفورماتور میباشد. 

روغن ترانسفورماتور دارای نقطه جوش و احتراق بالا میباشد و عملکرد عالی در دماهای بالا دارد.

روغن ترانس به  دو دسته روغن ترانس کلاس I و روغن ترانس کلاس II تقسیم میشود.

امروزه روغن ترانس کلاس II بیشترین  مصرف را دارد و در ترانسفورماتورهای پر قدرت و کلیدهای فشار قوی بکار می رود. 

به دلیل اینکه روغن ترانسفورماتور گاها در فضای باز و سرمای شدید استفاده میشود دارای نقطه ریزش پایین می  باشد. همچنین گرانروی پایین روغن ترانسفورماتور به خاصیت خنک کنندگی این روغن کمک می کند. 

روغن انتقال حرارت دارای مقاومت بالا در برابر حرارت و اکسیداسیون میباشند.

روغن حرارتی در  سیستم های بسته مورد استفاده قرار میگیرند و باعث افزایش بازدهی انتقال حرارت غیر مستقیم و  خنک کنندگی در سیستمهای بسته می شوند. 

روغن انتقال حرارت دارای نقطه جوش و نقطه احتراق بالا میباشند همچنین در روغن حرارتی ضریب  هدایت حرارتی بالا بوده و در طول عملیات انتقال حرارت روغن نباید افزایش گرانروی داشته باشد.

از  خصوصیات مهم روغن انتقال حرارت به عدم تشکیل رسوبات و لجن در سیستم اشاره کرد.

روغن حرارتی  با پایه معدنی یا سنتتیک تولید میشود روغن انتقال حرارت در سیستمهای بسته و عدم مجاورت با  هوا تا دمای حدود ۳۰۰ درجه سانتیگراد قابلیت استفاده دارد در بعضی از روغن حرارتی سنتتیک دمای  عملکرد روغن تا دماهای بالاتر نیز افزایش پیدا می کند. 

روغن وکیوم مورد استفاده در پمپ وکیوم روتاری وین (Rotary vane) روغنی دارای ویژگیهای خاصی می  باشد.

روغن پمپ وکیوم فاصله بسیار کم بین قطعات پمپ وکیوم را پر نموده و از درگیری مکانیکی قطعات  پمپ وکیوم هنگام دوران جلوگیری میکند در صورت استفاده از روغن وکیوم استاندارد بخار آب موجود در  محیط هنگامی که وارد پمپ میشود با استفاده از شیر گاز بالاست میتوان آب را از روغن جدا نمود.

در  روتاریهای تک مرحله ای می بایستی از روغن پمپ وکیوم استفاده نمود که فشار بخار آن کمتر از ۱ میلی  بار باشد در حالیکه در پمپ وکیوم روتاری وین دو مرحله ای باید فشار بخار روغن پمپ وکیوم کمتر از  ۰٫۰۰۰۵ میلی بار باشد.

 در مواقعی که پمپ وکیوم کاربردهای خاص دارد مثلا در معرض مواد آتشزا یا  رادیواکتیو می باشد نیز باید از روغن وکیوم مخصوص خود استفاده نمود در پمپ وکیوم روتاری سرویس  های دوره ای تعویض روغن پمپ خلا علاوه بر افزایش عمر مفید پمپ وکیوم روی فشار نهایی پمپ نیز  تاثیر دارد. 

 روغن کمپرسور برودتی،  روغن کمپرسور سرمایشی روغن سردخانه, روغن POE,  روغن R-134a 

کمپرسور برودتی، کمپرسورهایی است که با استفاده از گاز آمونیاک یا فرئون عملیات سرمایش  را انجام می دهند.

 در روغن کمپرسور برودتی نقطه ریزش و نقطه توده شدن روغن برای سلامت  دستگاه و عمکرد خوب آن بسیار مهم و حیاتی است .

روغن کمپرسور سرمایشی سیالیت خوبی در دمای پایین دارد و از ایجاد رسوب و لجن در سیستم جلوگیری میکند.

روغن کمپرسور  برودتی در درجه حرارت پایین موم کمتری از خود بر جا میگذارد.

 روغن کمپرسور سرمایشی  برای مصرف در کمپرسورهایی مناسب است که از خنک کننده های R, R 23, R134a, R 507, R 407C, 404 a  و سایر ترکیبات خنک کننده HFC استفاده می شود. 

روغن  R134a: 

 پر مصرفترین گاز خنک کننده سیستمهای سرمایشی در دنیا گاز R134a است  که است جایگزین گاز R12 شده است.

برخی از تولید کنندگان به دلیل آسیب گاز R134a به لایه  اوزون از گاز جایگزین R1234yf استفاده میکنند.

 روغن R134a سازگار با این گاز و مخصوص  کمپرسوهای برودتی است که از این گاز استفاده می کنند. 

روغن کمپرسور پلی استر( POE-Polyester): 

روغن سنتتیک برودتی با پایه پلی استر  ساخته میشود که قابلیت جذب رطوبت بالاتری نسبت به روغن برودتی معدنی دارد و مناسب  برای خنک کننده R134a می باشد. 

روغن کمپرسور گاز در مواردی که میل لنگ و چرخ دنده ها در محیطی بسته در داخل کمپرسور گاز کار  می کنند

نیاز به روغن کمپرسوری است که سازگار با گازهای هیدروکربن و سایر گازها باشد.

روغن های  کمپرسور گاز gas compressor oil با دو پایه سنتتیک و مینرال تولید میشوند.

روغن کمپرسور گاز قابل  حل در گاز هیروکربن میباشند تا باعث پایداری بیشتر روغن شود.

روغن کمپرسور گاز مناسب استفاده  در فضایی است که گازهای متان ،بوتیلن، اتان ،بوتادین اتیلن مونومر وینیل کلرید،پروپان پروپیلن، آمونیاک و بوتان وجود دارند.

روغن هیدرولیک ضد آتش روغن نسوز، روغن HFC، روغن HFDU: روغن نسوز یا روغن هیدرولیک ضد آتش HFC oil, HFDU Oil)) روغن های با فرمولاسیون ویژه هستند که به سختی آتش میگیرند.

روغن ضد آتش یا روغن نسوز دارای نقطه جوش و احتراق بالایی هستند و حتی اگر در شرایط خاص آتش بگیرند سریع خاموش میشوند.

البته این بدین معنی نیست که انواع روغن هیدرولیک ضد آتش در مجاورت با آتش شعله ور نمی شوند بلکه آنها به دلیل اینکه دارای دمای احتراق و تبخیر بالا میباشند در مجاورت با آتش دیرتر شعله ور شده و در برابر حرارت و انتشار شعله مقاومت می کنند

روغن هیدرولیک ضدآتش یا روغن نسوز در صنایع که در آن ریسک آتش سوزی وجود دارد مانند معدن کاری ریختهگري ذوب آهن، صنایع فولاد و خودرو سازی استفاده می شود.

انواع روغن هیدرولیک ضد آتش یا روغن نسوز

۱- امولسیونهای آب و روغن

۲- روغن نسوز سنتتیک

۳- روغن ضد آتش با پایه آب – گلیکول (آب – گلایکول)

طبقه بندی روغن های هیدرولیک ضد آتش یا روغن نسوز به وسیله سازمان استاندارد بین المللی (ISO) :

روغن HFAE امولسیون روغن در آب که بیشتر از ۸۰% آب در خود دارند .

روغن HFAS نوعی روغن نسوز سنتتیک که حاوی بیش از ۴۰% آب می باشد

روغن HFB امولسیونهای آب و روغن که بیشتر از ۶۰% روغنهای حل شونده دارند .

روغن HFC محلول آبدار با غلیظ کننده گلایکول و پلی آلکالین گلایکول در آب

روغن HFDR از انواع روغن مطلق ترکیب شده با استرهای فسفاته

روغن HFDU روغن نسوز پایه سنتتیک است به جزء استرهای فسفاته مانند پلی استر و پلی آلکالین گلیکول

روغن گردشی روغن گردشی نوعی روغن صنعتی است که در سیستم های گردشی مورد استفاده قرار میگیرد

روغن گردشی در ابتدا در مخزن سیستم ذخیره می شود.

سپس بعد از شروع فعالیت دستگاه روغن گردشی به وسیله پمپ در سیستم پمپاژ شده و به گردش در می آید.

روغن گردشی همچنین در یاتاقانهای ساده و چرخ دنده های که تحت فشار پایین کار میکنند و نیاز به ماده افزودنی EP نیست نیز کارایی دارد.

روغن گردشی به دلیل خاصیت خنک کننده ای که دارند موقعی در سیستم پمپاژ میشوند که نیاز به خنک کردن سیستم وجود داشته باشد.

و به دلیل اینکه روغن گردشی از ایجاد رسوب و آلودگی نیز در سیستم جلوگیری میکند

همواره به فیلتراسیون روغن گردشی توجه کرد تا عملکرد روغن گردشی در دراز مدت دچار مشکل نشود.

روغن گردشی عموما با پایه مینرال تولید میشود ولی با پیشرفت تکنولوژی امروزه روغن گردشی سنتتیک نیز با بازه عملکرد وسیعتر وارد بازار شده است.

ویسکوزیته روغن گردشی

روغن گردشی با ویسکوزیته گریدهای متفاوت تولید میشود که عموما از ۳۲ الی ۶۸۰ میباشد.

در ویسکوزیته گریدهای پایینتر روغن سیالیت بهتری دارد و قابلیت پمپاژ آن در سیستم بیشتر میباشد.

مانند روغن گردشی ۳۲ یا روغن گردشی ۴۶ از روغن های گردشی با گرید بالاتر عموما در چرخ دنده ها و یاتاقانهای ساده استفاده میشود

که نیاز به روانکاری و کاهش اصطحکاک و سایش بین قطعات بیشتر میباشد.

نظیر روغن گردشی ۲۲۰ یا روغن گردشی ۳۲۰ و بالاتر در مواقعی که نیاز به ویسکوزیته ایندکس بالاتر و تحمل فشار بیشتر است

توصیه میشود از روغن گردشی سنتتیک استفاده شود.

خصوصیات روغن گردشی

روغن گردشی باید در برابر اکسیداسیون مقاوم باشد

روغن گردشی باید دارای خاصیت زنگ زدگی و ضد خوردگی باشد

قابلیت جدا پذیری روغن گردشی از آب و هوا روغن گردشی باید دارای سیالیت مناسب در هوای سرد و شروع به فعالیت سیستم باشد.

روغن گردشی باید قابل فیلتراسیون باشد

روغن کمپرسور هوا 

روغن کمپرسور هوا روغن VDL روغن کمپرسور سنتتیک روغن کمپرسور هوا روغن VDL جهت استفاده در کمپرسور پیستونی رفت و  برگشتی، کمپرسور مارپیچی کمپرسور اسکرو و تیغهای (ون) تولید میشود از ویژگیهای روغن کمپرسور میتوان به آزاد سازی سریع هوا  بدون ایجاد کف در سیستم اشاره کرد که به این دلیل نیاز به افزودنیهای ضد کف در این روغن حائز اهمیت میباشد. روغن کمپرسور در  گریدهای ۳۲ ۱۰۰۶۸۴۶ ۱۵۰ تولید و عرضه را میشوند روغن کمپرسور گرید پایین از سیالیت بیشتری نسبت به گریدهای بالاتر برخوردارند. 

روغن کمپرسور سنتتیک در مواقعی که به دلیل شرایط سخت روغن کمپرسور هوای میترال پاسخگو نمی باشد باید از روغن کمپرسور  سنتتیک استفاده کرد. روغنهای کمپرسور سنتتیک یا سنتزی پایه پلی آلفا آلفین (PAO) یا پلی آلکالین گلایکول (PG) تولید می گردد و مخصوص  روانکاری کمپرسورهای هوا تحت شرایط سخت و دمای بالا می باشند. 

روغن کمپرسور سنتتیک دارای مقاومت عالی در برابر اکسیداسیون و زنگ زدگی میباشد و دارای شاخص گرانروی بالا نیز هست. 

روغن های کمپرسور هوا با پایه سنتتیک باعث عملکرد بهتر کمپرسور هوا میگردند و بازه زمانی شرویس تعویض روغن کمپرسور را تا حد زیادی  افزایش میدهد و گاها این نوع روغنها را تا ۸۰۰۰ ساعت کارکرد نیز میتوان استفاده نمود. 

روغن کمپرسور روتاری اسکرو روغن کمپرسورهای هوا روتاری اسکرو دارای افزودنی های مقاوم در برابر اکسیداسیون، محافظ زنگ زدگی و  خوردگی و آنتی قوم برای جلوگیری از کف در سیستم می باشد. از ویژگیهای این روغن می توان به آزاد سازی سریع هوا و پایداری حرارتی  مناسب اشاره کرد. 

روغن دنده صنعتی ،روغن یاتاقان، روغن CLP:

روغنهای دنده صنعتی با دو روغن پایه سنتتیک و مینرال تولید میشوند و در روانکاری دنده های صنعتی صنایع مختلف و نیز دنده های تحت بار سنگین و فشار بالا شامل دنده های حلزونی، جناقی، مارپیچی و دنده های انتقال نیروی صنایع فولاد، یاتاقانهای تحت و غلطکی استفاده میگردند و دارای قابلیت ضدسایش و ضدخوردگی عالی هستند و پایداری حرارتی بالایی دارند.

روغن دنده صنعتی میترال در سطح کیفیت CLP تولید میگردند که با نام روغن یاتاقان روغن دنده یاتاقان با روغن CLP نیز شناخته می شوند.

روغنهای دنده صنعتی در گریدهای ۶۸، ۲۲۰,۱۵۰,۱۰۰، ۳۲۰، ۶۸۰، ۴۶۰، ۱۰۰۰ تولید می گردند.

همچنین روغن های دنده صنعتی می توان در روانکاری به صورت چکه ای و پاششی استفاده کرد.

روغن دنده سنتتیک، روغن دنده PG ،روغن دنده PAO :

روغن دنده سنتتیک در مواردی که روغن دنده مینرال (Mineral gear oil) دیگر پاسخگوی شرایط سخت نیستند استفاده میگردد.

روغن دنده سنتتیک به دو دسته روغن دنده پلی الکالین گلایکول (روغن دنده PG) و روغن دنده پلی آلفا الفين (روغن دنده PAO ) تقسیم میشوند.

همچنین روغن دنده صنعتی سنتتیک باعث عمر طولانی تر دستگاه و مصرف پایین تر انرژی میگردد.

روغن دنده سنتزی در دماهای بسیار بالا یا پایین فشار بار بالا و شرایط فوق العاده سخت محیطی عملکرد عالی دارند.

اگرچه افزودنی ها با ادیتیوهای روغن بسیاری از خواص روغن دنده معدنی را بهبود می بخشد ولی روغن دنده سنتتیک از تکنولوژی جدیدتری برخوردار است و موجب کارایی و عمر طولانی تر دستگاه می شود.

خصوصیات روغن دنده سینتیک synthetic gear oil:

۱ مقاومت حرارتی بالا

۲ نقطه ریزش پایین و سیالیت عالی در دمای پایین

۳ نقطه احتراق بالا و عملکرد بهتر در دمای بالا

۴ فراریت و تبخیر روغن

مزایای روغن دنده سنتتيك (بسته به نوع روغن پایه) :

۱ مقاومت حرارتی بالا و پایداری اکسیداسیون

۲ شاخص ويسکوزیته بالا نسبت به روغن دنده معدنی

.۳ کارایی بهتر در دماهای پایین و نقطه ریزش پایین

۴ فراریت پایین تر

۵ آتش گیری کمتر نقطه جوش و احتراق بالاتر

۶ خاصیت روانکاری بالا

۷ عدم تشکیل رسوبات و لجن

۸ مقاومت بالاتر در خوردگی و زنگ زدگی

روغن هیدرولیک (روغن HLP)

روغن هیدرولیک که به زبان انگلیسی Hydraulic Oil شناخته میشود از پر مصرف ترین روغن های صنعتی مورد استفاده در صنایع مختلف می باشد.

روغن هیدرولیک در ابتدا با پایه معدنی و استفاده از برش نفتی مناسب تولید میشد.

امروزه انواع روغن هیدرولیک سنتتیک به دلیل ایجاد آلودگی کمتر در سیستم و کارکرد بالاتر طرفداران زیادی پیدا کرده است. کارکرد بالای روغن هیدرولیک میتواند عمر روغن هیدرولیک را افزایش داده و زمان مورد نیاز برای تعویض روغن هیدرولیک را افزایش دهد که در دراز مدت باعث هزینه کمتر سرویس دستگاه میگردد روغن هیدرولیک برای استفاده در دستگاهها و تجهیزات سیستم های هیدرولیک صنعتی سیستم های انتقال قدرت هیدرولیکی سیستمهای گردشی و پرسهای سبک و سنگین مناسب می باشد.

همچنین روغن هیدرولیک در خودروهایی که دارای فرمان هیدرولیک هستند نیز استفاده میشود که باعث انتقال نیرو بهتر از فرمان به چرخ ها جهت چرخیدن می گردد روغن هیدرولیک مناسب باید در برابر اکسیداسیون مقاوم باشد.

روغن هیدرولیک صنعتی با ایجاد لایه روغنی محافظ از اصطحکاک و سایش بین قطعات دستگاه جلوگیری میکند.

روغن هیدرولیک به عنوان یک روغن محافظ نیز عملکرد مناسبی در جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی قطعات فلزی را دارا میباشد.

همچنین روغن هیدرولیک باید قابلیت فیلتراسیون بالا داشته باشد.

روغن هیدرولیک دارای قابلیت جدایی پذیری آب و هوا از روغن و نیز دارای خاصیت ضد کف یا انتی قوم میباشد.

روغن هیدرولیک (Hydraulic Oil) عمدتاً با سطوح کیفیت و استاندادهای HVLP HLP و HL تولید می شود.

روغن هیدرولیک HVLP دارای شاخص گرانروی (VI) بالاتر است که باعث می شود روغن هیدرولیک تغییرات گراتوری کمتری نسبت به تغییرات دما داشته باشد.

همچنین روغن هیدرولیک HVLP در دما و فشار بالا کاربرد بهتر و وسیعتری نسبت به روغن های هیدرولیک معمولی دارند که باعث میشود روغن هیدرولیک در دمای بالا خصوصیات خود را حفظ کرده و عملکرد مناسب از خود نشان دهد.

نکته:

قبل از خرید روغن هیدرولیک توصیه های سازنده دستگاه را مطالعه کنید از روغن هیدرولیک با ویسکوزیته گرید مناسب که توسط سازنده توصیه شده است در دستگاه خود استفاده کنید از خرید روغن هیدرولیک با مشخصات متفاوت از روغن توصیه شده خودداری کنید ممکن است با توجه به شرایط آب و هوا نیاز به خرید روغن هیدرولیک با ویسکوزیته بالاتر با کمتر داشته باشید.

همچنین بر اساس شرایط کاری دستگاه امکان دارد نیاز به خرید روغن هیدرولیک بدون زینک یا روغن هیدرولیک با ویسکوزیته ایندکس بالا باشید هرگز از روغنهای دیگر مانند روغن موتور یا روغن گیربکس به جای روغن هیدرولیک در دستگاه خود استفاده نکنید. 

خصوصیات مهم روغن هیدرولیک (Hydraulic Oil) روغن هیدرولیک HLP روغن هیدرولیک HVLP

۱- شاخص گرانروی (VI)

۲- مقاومت برشی روغن

۳- پایداری حرارتی نقطه جوش و نقطه احتراق

۴- خاصیت ضداکسیداسیون ضد کف و ضد خوردگی

۵- پایداری هیدرولیکی و جلوگیری از بسته شدن فیلتر

۶- قابلیت فیلتراسیون

۷- نقطه ریزش مناسب روغن هیدرولیک و سیالیت در دمای پایین

۸- خاصیت جداپذیری آب و هوا از روغن هیدرولیک